درآستانه بیست و هشتمین همایش هماهنگی ارگان‌های دریایی کشور و با حضور معاون امور دریایی سازمان بنادرودریانوردی، مدیرعامل شرکت ملی نفتکش و مدیران و کارشناسان ارگان‌های دریایی، پنل تخصصی”ایمنی و امنیت دریانوردی و حفظ محیط زیست دریایی” به میزبانی شرکت ملی نفتکش برگزار شد.
به گزارش پایگاه خبری حمل ونقل ایران از روابط سازمان بنادر و دریانوردی ، علی‌اکبر مرزبان، معاون امور دریایی این سازمان با اشاره به اهتمام و تاکید سازمان بین‌المللی دریانوردی به موضوع ایمنی و حفاظت از محیط زیست طی دو دهه گذشته، اظهار کرد: بحث ایمنی و ارتقای امنیت دریانوردی و همچنین حفاظت پایدار از محیط زیست ناشی از فعالیت کشتیرانی، همواره دو بال و بازوی تصمیم‌گیری و سیاستگذاری “آیمو” در ادوار گذشته بوده است.
عضو هیات عامل سازمان بنادرودریانوردی با اشاره به شعار” ناوبری آینده، اول ایمنی” مصوب شواری سازمان بین‌المللی دریانوردی در سال ۲۰۲۴، افزود: این سازمان برای سال ۲۰۲۵، شعار” اقیانوس ما، تعهدات ما و فرصت‌های ما ” را به تصویب رسانده است.
مرزبان با بیان اینکه مصوبات شورای آیمو مبین اهمیت دو حوزه ایمنی دریانوردی و حفاظت از محیط زیست دریایی در مسیر پیش‌روی توسعه حمل ونقل دریایی و کشتیرانی و الزام اجرای آن توسط دولت‌های عضو این سازمان است، گفت: از نگاه آیمو، هرگونه تحول تکنولوژیک و فناورانه در صنعت دریانوردی، از جمله به کارگیری هوش مصنوعی در صنایع مختلف، نباید سبب غفلت از ماموریت‌های اصلی تامین ایمنی دریانوردی و حفاظت از محیط زیست دریا شود.
عضو هیات عامل سازمان بنادرودریانوردی با تاکید بر اینکه در هیچ زمانی و بدون هیچ دلیلی نمی‌توان و نباید از موضوع ایمنی دریانوردی غافل شد، خاطرنشان کرد: غفلت از حفاظت پایدار از منابع و محیط زیست دریایی و ارتقای ایمنی دریانوردی، به بهانه تحول و به کارگیری فناوری‌های جدید در صنعت دریانوردی پذیرفتنی نیست.
بنا بر این گزارش، در پنل ایمنی و امنیت دریانوردی و حفظ محیط زیست، گزارش‌هایی با محورهای حفاظت و بهره‌برداری پایدار از منابع دریایی با مسؤلیت سازمان شیلات جمهوری اسلامی ایران؛ نقش سرمایه انسانی در توسعه دریامحور، چالش‌ها و فرصت‌ها با مسولیت شرکت خدمات دریایی و بندری سینا؛ حفظ و ارتقای امنیت دریانوردی با مسئولیت نیروی دریایی راهبردی ارتش جمهوری اسلامی ایران و پنجاه سالگی مارپل؛ فرصت‌ها و چالش‌ها در اجرا با مسئولیت اداره‌کل ایمنی و حفاظت دریایی سازمان بنادرودریانوردی ارائه شد.
ارائه گزارش رؤسای هر کدام از محورها
در گزارش شیلات به این پنل تخصصی، بر گسترش صید غیرمجاز و تلاش برای صید مازاد بر توان تجدیدپذیر ذخایر؛مشکلات اقتصادی و اجتماعی ساکنان مناطق ساحل؛ افزایش انواع آلودگی مخرب زیستگاهی و عدم برخورداری صیادان از مزایای پوشش بیمه ای مناسب به عنوان مهم‌ترین چالش‌های حوزه شیلات تاکید شد.
نماینده شیلات در بخش راهکارهای برون رفت از چالش‌ها در بخش حفاظت و بهره‌برداری پایدار از منابع دریایی، بر توسعه و ترویج روش‌های انتخابی و هدفمند؛ پشتیبانی و حمایت از توسعه صید فراساحل؛ کنترل و زاد و ولد طبیعی ماهیان؛ جلوگیری از تلاش صیادی و صید بی رویه و بازنگری و اصلاح و تکمیل قوانین و مقررات دریایی اسم برد.
بر اساس این گزارش، نماینده شرکت خدمات دریایی و بندری سینا در بخش تشریح نقش سرمایه انسانی در توسعه دریامحور؛ چالش‌ها و فرصت‌ها، بر خشکی محور بودن فرهنگ عمومی کشور؛ مغفول ماندن نگاه جامع دریایی در آموزش و پرورش و آموزش عالی؛ کم فروغ بودن دید دریا محور در سایر سازمان های آموزشی؛ سیاستگذاری، برنامه‌ریزی و سرمایه‌گذاری نامتناسب در خصوص آموزش دریایی کشور؛ هزینه بالای آموزش و تربیت دریانورد و کافی نبودن تجهیزات موسسات آموزشی خصوصی دریایی و بندری، به عنوان چالش‌های این بخش اسم برد.
همچنین در این پنل، نماینده نیروی دریایی و راهبردی ارتش در محور حفظ و ارتقای امنیت دریانوردی، در خصوص مفهوم شناسی تهدید و امنیت سخن گفت و افزود: تهدید عبارت است از قابلیت ها و نیات و اقدامات دشمنان که ما به اهداف مان نرسیم.
به گفته این کارشناس، مهم‌ترین چالش‌های عمده امنیت دریایی را می‌توان در حوزه‌هایی چون تهدیدات زیرساختی؛ تهدیدات سایبری؛ چالش‌های سیاسی نظامی و امنیتی؛ تروریسم دریایی و دزدی دریایی دسته بندی کرد.
رییس اداره حفاظت محیط زیست دریایی سازمان بنادر و دریانوردی نیز در این نشست پیرامون محور چهارم تحت عنوان “پنجاه سالگی مارپل؛ فرصت ها و چالش های پیش رو” ،ضمن اشاره به تاریخچه شکل‌گیری کنوانسیون بین‌المللی جلوگیری از آلودگی ناشی از کشتیها (مارپل- MARPOL) و الحاق ضمائم ششگانه آن، اظهار داشت: از زمان شکل گیری سازمان بین المللی دریانوردی آیمو (IMO) در سال ۱۹۴۸ ، در ابتدا شروع کار با تمرکز بر ایمنی کشتیها در دریا بود و به تدریج با افزایش حمل و نقل نفت و بزرگتر شدن سایز تانکرها، مسئله آلودگی دریا مورد توجه قرار گرفت و سرانجام با وقوع سانحه غرق نفتکش توری کانیون در سال ۱۹۶۷ در سواحل انگلستان و آلودگی نفتی گسترده در سواحل انگلستان، اسپانیا و فرانسه منجر به تدوین و تصویب کنوانسیون مارپل بین سالهای ۱۹۷۳ الی ۱۹۷۸ شد که برای همه مواد زائد پسماند حاصل از فعالیت روزانه کشتیها الزامات لحاظ شده بود .
به‌گفته رویا امام، عملا کنوانسیون مارپل، مادر کنوانسیونهای حفاظت محیط زیست دریایی شد و همه کشورها موظف به الحاق به آن شدند و دولت ج.ا.ایران در سال ۱۳۸۱ (سال ۲۰۰۲ میلادی) به ضمایم ۱ و ۲ و ۵ کنوانسیون مارپل و در سال ۱۳۸۸ به ضمایم ۳ و ۴ و ۶ ملحق شد.
امام خاطر نشان کرد: از دیگر موارد مربوط به محور۴ ، ارایه اقدامات دولت ج.ا.ایران مرتبط با تسهیلات دریافت مواد زائد از کشتیها، سوخت کم گوگرد کشتیها و چالش های پیش رو و نیز استراتژی کاهش گازهای گلخانه ای از کشتیها و برنامه ریزی سازمان ایمو برای استفاده از سوختهای بدون کربن در صنعت کشتیرانی از سال ۲۰۵۰ پرداخته شد.
