شاخص آلاینده ها در هوای تهران چهارشنبه شب چهارم مهرماه ١۴٠٣ روی عدد ۲۹۴ ایستاد که بی سابقه است. ایرنا در ساعت ٢٣ و ٣٠ دقیقه همین شب هشدار داد که این هوا« بسیار ناسالم» و برای همه گروه‌های سنی خطرناک است.
معضل آلودگی هوا به علاوه بسیاری آلاینده های دیگر، تهران راغیرقابل سکونت کرده است بااین وصف، شهر را آرایش می کنند تا چهره‌زشت شهر را بپوشانند.
مساله آلودگی هوای تهران از سال‌ها قبل از انقلاب هم مطرح بوده، ولی چیزی که در چهار دهه گذشته اتفاق افتاده، بی اعتنایی کامل به آن بوده است.
از کیفیت زندگی همین برایمان مانده است که به نوشته « اعتماد» در روز سوم بهمن ١۴٠۲ حتی سگ‌ها هم بلانسبت شما! هوای آلوده تهران را تحمل نکرده و تعدادشان در خیابان‌ها، مثل کلاغ‌ها و گنجشک ها کم شده است.
لطفاً یک روز به بهشت زهرا سلام الله علیها سالن عروجیان سربزنید، خواهید دید که چه تعداد بر اثر عوارض مستقیم و غیر مستقیم آلودگی هوا مرده اند.
همشهری ارگان شهرداری نوشته است : هر سال ۴۵ هزار نفر در ایران به دلیل آلودگی هوا می میرند. بیش از ۱۳ درصد مرگ‌های طبیعی در ایران منتسب به آلودگی هوا است و این آمار در حال افزایش است. سال گذشته ۲۶ هزار و ۳۰۷ نفر فرد بالای ۳۰ سال با دلایل منتسب به آلودگی هوا جان خود را از دست دادند که این آمار ۲۶ درصد بالاتر از آمار مرگ‌های سال ۱۴۰۰ است.
به گفته کارشناسان، خودروها و موتورسیکلت‌های فرسوده، کیفیت پایین سوخت و نیز افزایش مصرف سوخت، بیشترین سهم را در آلودگی هوای ایران دارند و درواقع متهم ردیف اول هستند. به گفته کارشناسان، سال‌ها است نه خودروی فرسوده‌ای از رده خارج شده و نه بر روی موتورسیکلت‌ها نظارتی وجود دارد. مصرف بنزین نیز در ۱۰ سال اخیر ۲ برابر شده است.
شما لطفاً این معما را حل کنید؛ نفع تولید خودروهای پرمصرف توسط کارخانه هایی که چندین برابر سرمایه، بدهکارند، به جیب کدام مافیا می رود؟
گردش هوا در تهران از جنوب غربی، جنوب کرج و شهریار، به سمت شمال شرقی است. این مسیر با برج سازی‌ها و فروختن رگ حیاتی شهر مسدود شده است. یک روز صبح بخصوص یک روز سرد، اگر به آسمان شمال شرقی تهران نگاه کنید، تراکم آلودگی ها را خواهید دید.
دادستان تهران در قدم اول و در مقام مدعی العموم باید بدون مداهنه و ملاحظه، قیام برای صیانت از حق سلامت و حیات شهروندان کند. در قانون مجازات اسلامی ماده ۲۹۵ ترک فعلی را که به سبب آن جنایت رخ دهد، به صراحت می شود تعقیب کرد.
نظام حقوقی ایران ظرفیت کافی در زمینه دادخواهی علیه مسئولین دارد. باید توجه داشته باشیم که دادخواهی تابو نیست.هرکس علیه هرکس می‌تواند دادخواهی کند. نباید از دادخواهی هراسید.حکمرانی هم باید سعه صدر و تاب‌آوری پاسخگویی و اقناع افکار عمومی را داشته باشد.
تهران شهری است که در برابر بحران‌های مختلف در همین چند سال اخیر بوضوح و بارها نشان داده که شهری بشدت آسیب پذیر و ناایمن است.
٩٧/٣ درصد شهروندان افسرده،تنها مساله تهران نیست که نهاد تحقیقی شهرداری اخیرا در مطالعه ای به آن رسید و انتشار داد، اگر چه آقایان آن‌را تحمل نکردند و رنگ و لعاب دیگر به آن دادند. تهران کلان شهری است که نمی شود با آن زندگی کرد، چون چیزی برای زندگی در آن نمانده و نمی شود هم به خاطر تمرکز امکانات و ثروت در آن ، رهایش ساخت.
در مباحث زیباشناسی می گویند که زیبایی ابعادی وسیع دارد که در جمع زیبایی را بوجود می آورد که در فضای سیاسی شهر تهران ، سال‌هاست گُم شده است. شهر زمانی زیبا می شود و شهروندان و میهمانان شهر در آن احساس آرامش و تعلق خاطر خواهند داشت، که شهرداری و به جهت جایگاه تهران در کلان کشور، حاکمیت، نگاهی عمیق و جدی تر و در چارچوب وظایف هر بخش حاکمیتی برای اداره شهر داشته باشد.
شاید تهران را بشود با آرایش های مقطعی بزک کرد و زیبا جلوه داد، اما نگاهی حتی گذرا به مسائل عدیده شهر نشان می دهد که برای اداره تهران، باید از مسیر رفته و همچنان در حال طی آن که بیشتر سیاسی است، برگشت و به اقدامات لازمی دست زد تا معنا و مفهوم زندگی را بشود در آن یافت.
مسائل اصلی و اساسی تهران را می توانیم این گونه فهرست کنیم :
۱- حمل و نقل و ترافیک۲- آلودگی هوا و محیط زیست۳- ساخت و سازهای غیر مجاز و غیر استاندارد۴- اوقات فراغت و امکانات تفریحی۵- مهاجرت و حاشیه نشینی۶- وضعیت بحرانی فرونشست زمین در تهران۷- بحران جدی آب
۸- هرج و مرج عبور و مرور موتورسیکلت‌ها و مزاحمت عمومی به‌ویژه برای کودکان و سالمندان در معابر شهری ۹- بافت‌ها و ساختمان‌های فرسوده و غیراستاندارد و حادثه‌خیز۱۰- آسیب‌های اجتماعی فزاینده‌ی کودکان کار، زورگیری، سرقت خیابانی، نزاع خیابانی، تصادفات رانندگی، معتادان متجاهر، تکدی‌گری
۱۱- نامناسب بودن بافت شهری برای مواجهه با پدید‌های طبیعی چون زلزله و سیل
۱۲- صنایع آلاینده و صنوف مزاحم۱۳- نامناسب بودن اماکن و معابر زیست عمومی برای معلولان، مجروحان جنگ هشت ساله، سالمندان، کودکان و زنان باردار
۱۴- نامناسب بودن وسایل نقلیه عمومی برای بهره برداری گروه‌های نامبرده‌شده در بند چهارده۱۵- ناامنی برخی معابر، پل‌ها، کوچه‌ها، میادین برای تردد و حضور زنان و کودکان۱۶- نابسامانی زباله‌ها در سطح شهر
۱۷- وجود و ازدیاد زباله گردان به‌ویژه کودکان زباله‌گرد۱۸- ازدیاد چشمگیرحیوانات موذی مانند موش و سوسک
هنگامی که در خیابان‌های پایتخت راه می‌رویم و با دقت به همه‌جا نگاه می‌کنیم، هرچقدر هم سعی کنیم منصفانه و با رویکرد نسبی به کلان‌شهر و مسائلش بنگریم؛ پایتخت را براستی نیازمند مدیریت صحیح و سالم و قانون‌گرا، بدور از حاشیه‌های غیرمرتبط، سخنان بیهوده، و کژکارکرد‌های خارج از وظایف و ماموریت‌های سازمانی شهرداری و نهادهای حاکمیتی می‌بینیم.
نکته آخر این‌که حل بحران‌ها در کلان شهر تهران نیازمند مسئولیت‌پذیری حاکمیت و اقداماتی سیستماتیک است .
رئوف پیشدار – استاد دانشگاه و روزنامه نگار
🌺 اگر این نوشته نظر شما را جلب کرد ، ممنون می شوم برای دیگران نیز بفرستید.
☎️ نظرات خود را درباره این نوشته و دیگر نوشته هایم لطفاً با تلفن ٩١٩٣٠٩٢٢٣٧(۹۸+) روی واتساپ با من در میان بگذارید.
📄 برای مطالعه نوشته های نویسنده متمنی است لینک های زیر را دنبال کنید:
https://chat.whatsapp.com/LgEB4ZlnFKY5ohMdKOOZiO1
Http://r-pishdar.blogfa.com
https://t.me/raoufpishdar
eitaa.com/raoufpishdar
instagram.com/raoufpishdar
